Ik sta bij de Beekse Bergen voor een lachspiegel en check of hij gelijk heeft. Alle verhoudingen zijn zoek, dat zie ik ook wel.
Zo gaat het ook met zelfreflectie op de werkvloer. Het kan zijn dat jij jezelf anders ziet dan je manager. En dat kan vervelend zijn.
Waarom is zelfreflectie belangrijk?
Weten wie je bent, en hoe je overkomt, helpt. Als je je eigen waarden kent en voelt, helpt je dat bij het maken van keuzes. Zelfinzicht geeft je interne stevigheid: een soort van spalkje voor je hart. Maar pas op: je kan dat vermogen alleen gebruiken als je kunt accepteren wat je ziet. Een voorbeeld:
Ik praat veel.
Ja ja, dat weet ik best wel 😉
En soms ben ik ook langdradig.
Dat wil ik niet (last). Maar het is wel zo (acceptatie).
Ik wil goed kunnen luisteren. En ook dat kan ik. Als ik rustig en helemaal aanwezig ben. Omdat ik bereid ben om in te zien dat ik teveel praat, hóór ik het wanneer ik doorschiet en teveel ga ratelen. Dan kan ik terugschakelen. Als ik het niet te druk heb met praten, tenminste.
Ja lekker dan. Die negatieve eigenschappen moeten toch weg?
Kun je dat ontwikkelen dan, zelfreflectie?
Jazeker. Met humor, met mensen om je heen die het lef heb hebben om te zeggen wat ze zien, en met toegankelijkheid.
Een vriendin van mij klaagt steevast over haar dochter Minke: Ze vertelt bijna nooit iets, ze is niet assertief genoeg en ik krijg geen écht contact met haar. We zitten aan de keukentafel met een verse bak koffie. Ik leg mijn hand op haar hand en vraag zacht: En welk aandeel heb jij daarin?
En dat helpt al?
Soms wel. En soms is de vraag op dat moment te moeilijk om te verwerken. Dan krijg ik een boel ja-maars te horen. Ja-maars zijn de beschermheren van het ego. Wat dan in werking treedt is cognitieve dissonantie: mijn vriendin praat recht wat krom is. Omdat het dan weer klopt in haar hoofd. En al snel gelooft ze er heilig in.
Ook dan kan een vraag haar weer verder helpen: wat heb je nodig zodat jij iets anders kunt doen of laten waardoor je wel met haar in contact te komt? Die vraag beschuldigt niet en beoordeelt niet: de enige intentie is om te helpen.